O Kobiecie...

Płodność

Płodność kobiety obniża się wraz z wiekiem. W okresie poprzedzającym menopauzę oraz po jej wystąpieniu w organizmie kobiety następują istotne zmiany fizyczne i psychiczne. Już na kilka lat przed menopauzą pojawiają się cykle bezowulacyjne, maleje liczba oocytów, wzrasta natomiast poziom hormonów tzw. gonadotropowych. Najważniejszym z nich z punktu widzenia płodności kobiety jest hormon FSH (folitropina) stymulujący dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych. Czuwa on nad prawidłowym funkcjonowaniem kobiecych jajników i hormonów płciowych.

Podwyższone stężenie FSH w surowicy wiąże się zazwyczaj ze spadkiem płodności. Może być ono podwyższone u kobiet z nieregularnymi miesiączkami i z wiekiem równomiernie rośnie. Jego poziom staje się szczególnie wysoki w okresie bezpośrednio poprzedzającym menopauzę (premenopauza), pełniąc wówczas rolę „systemu wczesnego ostrzegania”.

W pierwszej fazie premenopauzy regularnie wzrasta liczba cykli bezowulacyjnych, które jednocześnie ulegają wydłużeniu. Właśnie takie cykle odznaczają się podwyższonym poziomem FSH. W tym okresie przyspieszeniu ulega proces zanikania pęcherzyków jajnikowych, których określoną pulę kobieta posiada od urodzenia. Są one sukcesywnie „zużywane” w każdym cyklu. W okresie od 2 do 8 lat poprzedzających ostatnią miesiączkę wzrasta intensywność ich zanikania, aż do całkowitego wyczerpania puli. Proces ten jest najprawdopodobniej inicjowany zwiększającym się stężeniem FSH.

Owulacja

Przebieg cyklu miesiączkowego u poszczególnych kobiet bywa różny, jednak u prawie 90% z nich czas jego trwania wynosi 25-35 dni. Przeciętny cykl menstruacyjny u większości kobiet to 28 dni. Pierwszym dniem cyklu jest moment pojawienia się miesiączki. W trakcie jego trwania odbywa się proces wzrostu komórki jajowej stymulowany przez wytwarzany przez jajniki żeński hormon płciowy – estrogen. Po 14 dniach dojrzewania w pęcherzyku jajnikowym komórka jajowa po jego pęknięciu uwalnia się i jest gotowa do zapłodnienia. Mamy wówczas do czynienia z Owulacją. Poznanie specyfiki tego zjawiska jest bardzo istotne, gdyż jest to element niezbędny do określenia płodności kobiety. Dni płodne w cyklu menstruacyjnym to dni tzw. okołoowulacyjne (kilka dni przed i po owulacji).

Jeśli kobieta rzeczywiście chce zajść w ciążę, do współżycia powinno dojść 1-2 dni przed owulacją lub w dniu jej wystąpienia. Istotne jest dokładne określenie tego momentu (timing), co daje największe szanse na zapłodnienie. Waga tego problemu wzrasta jeszcze wówczas, gdy partnerzy mają problemy z płodnością lub obecne są inne czynniki mogące negatywnie wpłynąć na ich prokreację. Podstawowym parametrem, wg. którego z dużym prawdopodobieństwem można określić przewidywany dzień owulacji, jest stężenie hormonu luteinizującego LH w surowicy krwi, także w moczu. Maksymalny wzrost jego stężenia ma miejsce 12 do 24 godzin przed owulacją.

Przyczyny niepłodności żeńskiej

Badania potwierdzają, że już ok. 20-30 % populacji zgłasza problem niemożności poczęcia dziecka. O niepłodności można mówić wówczas, gdy pomimo regularnego współżycia przez okres min. 1 roku, bez stosowania antykoncepcji, kobieta nie zachodzi w ciążę. Po tym okresie para powinna zastanowić się nad podjęciem badań o charakterze diagnostycznym w celu ustalenia ewentualnej przyczyny takiego stanu rzeczy. W tym przypadku nie wolno zapomnieć, że przyczyna niepłodności może leżeć zarówno po stronie kobiety, jak i mężczyzny; dość często stwierdzana jest także u obojga partnerów.

Przyczyn niepłodności żeńskiej jest wiele i mogą być związane zarówno z wadami budowy anatomicznej, zaburzeniami układu hormonalnego, nieprawidłowościami funkcjonowania narządu rodnego (jajniki, jajowody, szyjka macicy, macica), a także obecnością różnych chorób (np. endometrioza, zespół policystycznych jajników, mięśniaki i guzy macicy, infekcje). Tak, jak w niepłodności męskiej, także u kobiet jednym z determinujących elementów jest czynnik psychiczny. Depresja może w znaczny sposób wpłynąć na powstanie zaburzeń w procesie wydzielania hormonów odpowiedzialnych za owulację i inne procesy rozrodcze. Również uporczywe dążenie do zajścia w ciążę skutkujące określonymi obciążeniami psychicznymi bywa przyczyną powstania pewnej blokady o niezbadanym charakterze. Często samo wyeliminowanie czynnika psychicznego, bez dodatkowego leczenia, pozwala rozwiązać problem niepłodności.

Nawracające poronienia

Jak często występują poronienia

Blisko co dziesiąta ciąża kończy się poronieniem, a ok. 20% wszystkich par decydujących się na zabieg in-vitro miało wcześniejsze doświadczenia z niepowodzeniem ciąży. Przyczyny poronień są bardzo liczne, a czynniki odpowiedzialne za wywołanie pierwszego mogą, choć nie muszą, być przyczynami kolejnych.

Kiedy poronienia występują najczęściej

Około 80% wszystkich poronień następuje zwykle w pierwszych trzech miesiącach ciąży. Są to tzw. „wczesne poronienia”, których przyczyny związane są z wadami zarodka lub samą implantacją. Poronienia późne natomiast raczej zależne są od nieprawidłowości w funkcjonowaniu

organizmu matki.

Co może być przyczyną poronienia

Poronienie może być spowodowane wieloma czynnikami. Za najczęstsze przyczyny uważa się nieoptymalny rozwój zarodka, niedobór czynnika wzrostu oraz słabą komunikację „matka-zarodek”. Dwa czynniki wspomniane jako ostatnie mają determinujące znaczenie dla prawidłowego rozwoju zarodka podczas złożonego procesu jego zagnieżdżania się w macicy.

Infekcje intymne

Infekcje Intymne można rozpoznać obserwując takie objawy, jak świąd, pieczenie okolic intymnych, upławy, ból przy stosunku. W takich przypadkach należy spodziewać się, że mamy do czynienia m.in. z kandydozą czy grzybicą pochwy, stanami zapalnymi sromu i pochwy, waginozą bakteryjną. Choroby tej nie wolno bagatelizować, gdyż może prowadzić do poważnych powikłań. Nieleczony stan zapalny może prowadzić do powstania zrostów w jajowodach, co w konsekwencji często utrudnia zajście w ciążę. Długo utrzymująca się infekcja bakteryjna może wywołać stan zapalny narządów miednicy mniejszej, a także komplikacje w okresie ciąży.

Jak chronić się przed infekcjami intymnymi:

Dbaj o higienę okolic intymnych; myj je codziennie
Często zmieniaj ręcznik lub stosuj osobny do okolic intymnych
Kąp się raczej pod prysznicem niż w wannie
Używaj bielizny z materiałów przepuszczalnych, unikaj sztucznych materiałów
Z rozwagą korzystaj z basenu, sauny, toalety publicznej itp.
Podczas współżycia seksualnego stosuj prezerwatywy

Leczenie:

Istnieje skuteczna alternatywa dla stosowania leków sterydowych i niesterydowych, środków dezynfekujących oraz antybiotyków jak na przykład całkowicie naturalny i nie wywołujący skutków ubocznych preparat Vulvovagi na bazie ozonowanej oliwy z oliwek.

Profilaktyka raka szyjki macicy

Samopobranie materiału

Jak samodzielnie pobrać materiał do badania?

Rak szyjki macicy wciąż jest bardzo groźny i wiele kobiet każdego roku umiera z tego powodu. W związku z tym konieczne jest regularne poddawanie się badaniom profilaktycznym. Jest kilka badań, które powinno się wykonać raz w roku:
- badanie cytologiczne czyli ocena komórek w wymazie pobranym z okolic szyjki macicy
- test p16/Ki-67 jako uzupełnienie badania cytologicznego (jeśli lekarz zaleci)
- test HPV czyli analiza wymazu pobranego z szyjki macicy pod kątem obecności wirusa HPV

Co zrobić, jeśli wstydzicie się lub boicie wizyty u lekarza ginekologa?
Jak sobie radzić, gdy pojawia się problem z dostępnością wizyty u ginekologa?
W niektórych krajach zmodyfikowano moduł postępowania dla badań profilaktycznych w celu wykrywania raka szyjki macicy i jako pierwsze w kolejności badanie zaleca się wykonanie testu wykrywającego wirusa HPV, gdyż to ten wirus przeważnie odpowiada za powstanie zmian nowotworowych w tym obszarze. Dopiero kiedy wynik jest dodatni (tzn. że wirus jest obecny), kobieta kierowana jest na dalsze badania (cytologia, test p16/Ki-67, kolposkopia). W Polsce też zdarza się, że niektórzy lekarze stosują tę kolejność. Materiał do badania pobiera lekarz ginekolog (ew. położna) podczas wizyty. Można też w tym przypadku skorzystać ze wspomnianej nowości i samodzielnie w domu pobrać materiał przy pomocy szczoteczki EVALYN BRUSH® oraz wykonać test wykrywający obecność wirusa HPV. Następnie już z wynikiem można udać się do lekarza, który zaproponuje dalsze postępowanie.